Gdy przystaniemy na chwilę na asfaltowej drodze, która doprowadziła nas do tego miejsca, i zwrócimy się na wschód, rozciągnie się przed nami panorama gorczańskich łąk i przysiółków, a za nimi zalesionych szczytów.

Wciągnij powietrze głęboko w płuca. O każdej porze roku otoczą Cię tu inne zapachy. Późną wiosną i latem poczujesz oszałamiający zapach górskiej łąki. Kwitną tu koniczyny: biała i łąkowa, wśród których uwijają się pszczoły miodne i inne zapylacze. Żółcą się jaskry i szelężniki, różowieje firletka poszarpana, fioleci dzwonek rozpierzchły. W powietrzu słychać brzęczenie owadów nasuwające myśl o wakacjach i letniej beztrosce dzieciństwa.

Jesienią wiatr przyniesie z lasów zapach opadłych liści, a w późniejszych miesiącach być może wiszącego w powietrzu śniegu. Ciężko opisać go słowami, ale nasuwają się tu przymiotniki świeży i metaliczny. Zapach ten będzie pogłębiał się im bardziej będziemy wchodzić w zimę. Przy silnym mrozie i wietrze lepiej nie wciągać powietrza zbyt głęboko. Jest jeszcze jedna woń, która nieodłącznie towarzyszy tu miesiącom jesiennym i zimowym: to zapach dymu z okolicznych domów. Choć dla niektórych może być to nawet przyjemne doznanie, kojarzące się z zimowymi feriami, długimi wieczorami i kubkiem gorącej herbaty, zawarte w dymie substancje nie służą naszemu zdrowiu. 

O nadejściu wiosny informuje nas wspaniały zapach rozmarzającej ziemi. Co jest źródłem tego jedynego w swoim rodzaju zapachu? Otóż gdy stopnieją śniegi, żyjące w glebie mikroorganizmy i grzyby zaczynają się gwałtownie namnażać. Przede wszystkim promieniowce, które jako produkt metabolizmu wydzielają geosminę – organiczny związek z grupy cyklicznych alkoholi. I właśnie zapach geosminy wciągamy z taką radością w płuca wczesną wiosną. Również po silnym deszczu, który spadł na wysuszoną ziemię, możemy poczuć ten niezwykły zapach, połączony dodatkowo z lotnymi związkami organicznymi pochodzenia zwierzęcego i roślinnego i produktami kilku innych zachodzących w takim momencie procesów chemicznych. Ma on nawet swą własną nazwę: petrichor.

Z asfaltowej drogi skręcamy w prawo w zielony szlak, który pnie się w górę wchodząc w las. Po około 600 metrach dochodzimy na wysokość Polany Śmierdzącej (na samą polanę nie wchodzimy – szlak ją omija, a że w tym miejscu jesteśmy już na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego, nie możemy z niego schodzić). Skąd taka dość niezwykła nazwa Polany? Otóż z historią Gorców od setek lat nierozerwalnie związane jest pasterstwo. To właśnie wypasowi owiec zawdzięczamy niepowtarzalne gorczańskie polany. Miejsca te karczowano i wypalano, by owce miały się gdzie paść, a zgryzające niewielkie roślinki zwierzęta zapobiegały powrotowi drzew. Wiele roślin zielnych na tym korzysta.

Owce są nie tylko „naturalnymi kosiarkami”, ich odchody nawożą niebyt bogatą górską glebę. Oczywiście, jak z każdą inną rzeczą, również z wypasem nie można przesadzić. Jeśli zwierząt jest za dużo lub zbyt długo przebywają na jednym pastwisku, zgryzą większość roślin w stopniu utrudniającym odrodzenie się, a ich odchody zbyt gęsto pokryją powierzchnię. Między innymi z tego powodu co jakiś czas trzeba zmienić miejsce wypasu, o ile to możliwe. Wystarczy jednak, by owce choć przeszły przez okolicę – ich charakterystyczny zapach zostanie tam na długo. Można za nim nie przepadać, ale być może przez skojarzenia, które wywołuje, wzbudza pozytywne emocje. Kojarzy się bowiem z górami, dźwiękiem dzwonków i nawoływaniem pasterzy, bacówką i pysznym buncem, oscypkiem i żentycą – sfermentowanym owczym mlekiem. I ten właśnie owczy zapach wciąż jeszcze czasem unosi się w okolicach Polany Śmierdzącej, choć wypasu już tam się nie prowadzi. Owce Gorców jednak nie opuściły i od czasu do czasu tamtędy przechodzą.

Po około 900 metrach docieramy do miejsca, gdzie szlak zielony łączy się z czerwonym (Głównym Szlakiem Beskidzkim). Możemy od razu skręcić w lewo w czerwony szlak, jeśli jednak się nie spieszymy, warto pozostać na zielonym, który doprowadzi nas do Bacówki na Maciejowej. Jeszcze zanim dotrzemy do kamienno-drewnianego budynku, poczujemy ulatujący z komina dym i cudowne zapachy serwowanych w schronisku potraw. Można wejść i się posilić, a zimą ogrzać przy kubku gorącej herbaty. Potem jednak, choć na chwilę, powinniśmy koniecznie wyjść na zewnątrz by podziwiać roztaczające się stamtąd widoki (chyba że będzie akurat mgła – wtedy możemy z czystym sumieniem posiedzieć dłużej przy herbacie). Jeśli skierujemy się na stronę południową, zobaczymy Tatry, a po przeciwnej stronie zabudowania Rabki i Beskid Wyspowy. Z kolei na zachodzie widać charakterystyczny trójkątny masyw Babiej Góry. Babia Góra zwana jest „królową niepogód” – jej najwyższe partie często otulają chmury.

Jeśli Twoja wędrówka przypadnie na późną wiosnę, przy schronisku powita Cię jeszcze jeden zapach: kwitnących krzewów czarnych bzów. Większości z nas słowa „zapach bzów” kojarzą się z oszałamiającą wonią lilaków, które znamy z parków i ogrodów. Lilak jednak bzem tak naprawdę nie jest, w przeciwieństwie do rosnących w lasach, dolinach rzek, zakrzewieniach przydrożnych bzów czarnych. Zapach ich kwiatów może nie jest tak piękny jak lilaków (dla niektórych może być nawet nieco nieprzyjemny), ale bardzo intensywny. Kwiaty – a raczej kwiatostany zbudowane z ogromnej liczby maleńkich kwiatków – mają kolor biały i kremowo-biały. I, co ciekawe, są jadalne. Można je smażyć w cieście, robić z nich syrop czy przepyszną lemoniadę. Również owoce są podstawą pysznych i wartościowych soków.

Z Bacówki wracamy do miejsca, w którym łączą się szlaki zielony i czerwony, i kontynuujemy naszą wędrówkę szlakiem czerwonym. 

Przez większą część czasu wędrujemy dziś przez świerkowy las. Zapach takiego lasu jest absolutnie niepowtarzalny. Wystarczy wciągnąć go głęboko w płuca, by poczuć zew wędrówki. Dlaczego? Świerk to drzewo północy, preferujące niskie temperatury i dużą wilgotność – warunki, o które trudno w większości obszarów Polski. Stąd też lasy świerkowe spotkamy na północy naszego kraju (tam przebiega południowa granica zasięgu tego gatunku) oraz właśnie w górach. Niestety, wraz z gwałtownie ocieplającym się klimatem, świerk powoli znika z naszego krajobrazu. Wciąż jednak w górach możemy wejść do ciemnej smreczyny. W świerkowym lesie niemal zawsze panuje półmrok. Drzewa rosną gęsto, a wiecznie zielone gałęzie przepuszczają nieliczne promienie słońca. Dzięki temu utrzymuje się tu wilgoć, której tak potrzebują jedne z najstarszych roślin na Ziemi: mchy. Tam, gdzie dociera nieco więcej światła, dołączają do nich paprocie. Za zapach świerkowego lasu odpowiada przede wszystkim żywica. Jest to substancja wytwarzana przez niektóre rośliny, a przede wszystkim właśnie drzewa iglaste. Służy ona do zabezpieczania miejsc, gdzie drzewo zostało uszkodzone. Jej barwa zależy od gatunku drzewa – w przypadku świerków jest mlecznobiała, czasem żółtawa. Za charakterystyczny żywiczny zapach odpowiadają terpeny. Żywica to substancja niezwykle cenna nie tylko dla wytwarzającego ją drzewa. Ma właściwości antyseptyczne, antybakteryjne i przeciwgrzybiczne. Doskonale wiedzą o tym zwierzęta, choćby dziki, które lubią ocierać się w oblane żywicą pnie. 

Kiedy dojdziemy do miejsca, gdzie czerwony szlak łączy się ze szlakiem żółtym oraz zieloną ścieżką edukacyjną „Wokół doliny Poręby”, skręcamy w lewo – szlak żółty i ścieżka edukacyjna doprowadzą nas z powrotem do Olszówki i naszego samochodu. Przez większą część trasy mają one ten sam przebieg, rozdzielają się na krótko tylko w dwóch miejscach. W pierwszym z nich ciekawszy jest wariant ścieżką edukacyjną (zimą jednak może być nieprzedeptana).  W drugim, zwłaszcza gdy dopadnie nas zmęczenie, żółty szlak może być lepszą opcją.