Synagoga Remu stała się w latach powojennych inspiracją dla jednej z kompozycji rabina Szlomo Carlebacha, pieśniarza i kompozytora, którego melodie wyśpiewują podczas rodzinnych celebracji świątecznych Żydzi na całym świecie. Jak wieść gminna niesie, goszcząc w Krakowie, Carlebach wybrał się na spacer ulicą Szeroką. Podczas spaceru zatrzymał się przed synagogą Remu i rozmyślał nad losem Żydów krakowskich. Wyobraził sobie, jak stali na Szerokiej spakowani, obłożeni walizkami wypełnionymi dobytkiem ich życia i czekali na przemarsz do stworzonego przez nazistów podgórskiego getta. Następnie oczyma wyobraźni ujrzał ich wcześniej, radośnie tańczących w tym samym miejscu. Oba obrazy zawarł w melodii zatytułowanej Cracow nigun (hebr. nigun oznacza melodię).
Obraz tańczących przed Remu mógł powstać w wyniku skojarzenia tego miejsca z legendą, która mówi, że w miejscu skweru znajdującego się naprzeciwko tej synagogi za czasów rabina Mojżesza Isserlesa (zw. Remu) stał dom, którego mieszkańcy urządzili wesele podczas szabatu. Mimo napomnień rabina, który przypominał biesiadnikom o misznajot Szabat (przykazaniach Szabatowych) wykluczających możliwość organizacji wesel w tym dniu, tańczący bawili się dalej. Wówczas ziemia miała się rozstąpić i pochłonąć dom wraz z weselnikami. W ten sposób tłumaczy się pochodzenie małego cmentarza zlokalizowanego na ogrodzonym skwerze na ulicy Szerokiej. Przy samej synagodze znajduje się natomiast inny, znacznie większy cmentarz żydowski, na którym pochowano m.in. samego Mojżesza Isserlesa.
Bibliografia:
Brauner Arje, Kach hitpalelu Jehudaj Krakow, w: Jehudim be-Krakow, Tel-Awiw 1988.
Cantors. A Faith in Song, wyk. Benzion Miller, Naftali Herstik, Alberto Mizrahi, 2003, Navarre Corporation.
Halkowski Henryk, Żydowski Kraków: legendy i ludzie, Kraków–Budapeszt 2011.
Jakubczyk-Ślęczka Sylwia, La musique juive à Cracovie de l’entre-deux-guerres selon les informations du journal «Nowy Dziennik», „Scripta Judaica Cracoviensia”, 2011, z. 9.
Jakubczyk-Ślęczka Sylwia, Reforma żydowskiej muzyki liturgicznej w Galicji na przełomie XIX i XX wieku, „Studia Judaica”, 2019, nr 2.
Manor Genia, „Nowiny Krakowskie” (Tel-Awiw), wrzesień 2007.
Maślak-Maciejewska Alicja, Wydarzenia patriotyczne organizowane w synagodze Tempel w Krakowie, w: Synagoga Tempel i środowisko krakowskich Żydów postępowych, red. M. Galas, Kraków–Budapeszt 2012.
Maślak-Maciejewska Alicja, Modlili się w Templu: Krakowscy Żydzi postępowi w XIX wieku. Studium społeczno-religijne, Kraków 2018.