Zgodnie z nią, w jaskini u podnóża Wawelu mieszkał potężny gad – bestia ze skrzydłami, ogonem, pokryta łuskami i zionąca ogniem. Stwór ten terroryzował wszystkich, pożerając bydło, a czasem nawet ludzi. Ówcześnie panujący król Grakch, chcąc pozbyć się zwierza, nakazał swym dwóm synom zgładzić stwora. Młodzieńcy, nie chcąc dopuścić do bezpośredniej konfrontacji ze smokiem, postanowili go przechytrzyć. Podrzucili mu  skóry bydlęce, wypchane zapaloną siarką. Smok połknął strawę z łapczywością. Posiłek ten okazał się jego ostatnim, ponieważ buchające płomienie spopieliły go od środka. 

Opowieść o Smoku Wawelskim jest jedną z najbardziej znanych legend ludowych. Miała wielkie znaczenie dla narodu, gdyż stała się symbolem odwagi i sprytu w walce ze złem. Stała się jednocześnie początkiem postrzegania smoka jako jednego z najważniejszych symboli Krakowa. Wizerunek tego stwora znaleźć można na wielu elementach architektonicznych miasta. Smok Wawelski wykorzystywany był także w dziełach sztuki, w filmie czy w książkach. 

Upamiętnieniem legendy o smoku stał się sześciometrowy pomnik,  stworzony przez Bronisława Chromego w 1969 roku, stojący od 1972 roku nieopodal Wawelu, tuż przy Smoczej Jamie. To miejsce jest jednym z najchętniej odwiedzanych zabytków Krakowa, a dla turystów smok zieje nawet prawdziwym ogniem.  

Kraków można zwiedzać na różne sposoby. Jedni wybierają spośród bogatej oferty wycieczek, inni decydują się na zwiedzanie z miejscowym przewodnikiem, a jeszcze inni samodzielnie spacerują, odkrywając miasto. Chcąc wzbogacić tę ofertę, mieszkańcy miasta zaproponowali nową formę przemierzania Krakowa, z wykorzystaniem właśnie wawelskiego smoka po ścieżce edukacyjno-turystycznej  „Smok, co krok”. Ścieżki tego rodzaju powstały wcześniej w kilku innych miastach Polski, stając się wspaniałą zabawą dla małych i dużych. Zaproponowana krakowska wersja stanowić miała szlak turystyczny, którego wyznacznikami stały się figurki małych smoczków, wyposażonych w różne atrybuty.

Idea ta została urzeczywistniona 22 listopada 2023 roku, gdy w siedmiu punktach Krakowa zamontowano pierwsze figurki, zaprojektowane przez znanych krakowskich artystów Andrzeja Mleczkę i Edwarda Lutczyna i wykonane przez prof. Jana Tutaja  i dr Jacka Dudka z Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Każda figurka ma około 60 cm wysokości i jest zwiastunem pewnej ciekawostki o Krakowie, którą można próbować samemu odgadnąć dzięki atrybutowi, w który wyposażony jest dany smok. Pomocą służą także specjalne kody QR, opowiadające historię.  Pod wodzą i opieką Smoka Wawelskiego, małe smoczki mają zachęcać mieszkańców miasta i turystów do zgłębiania lokalnych legend, historii i anegdot. Pierwsze smocze figurki oraz inne ślady smoków w Krakowie szczegółowo opisaliśmy w trasie Smok co krok. Krakowski Smoczy Szlak.

Spacer Smoczym Szlakiem rozpocząć można w każdym miejscu. Jeśli jednak nie mamy możliwości przejścia całej ścieżki, warto przystanąć zawsze wtedy, kiedy spotkamy akurat na swojej drodze małego smoczka i pomyśleć o jego przesłaniu. Figurki są niezwykle urodziwe i warto się z nimi zapoznać.