Szlak Lasów Miejskich Krakowa to trasa pieszo-rowerowa ukazująca zielone oblicze miasta. Szlak wiedzie przez siedem atrakcyjnych uroczysk leśnych położonych na terenie Krakowa i Tyńca.
Czym są uroczyska?
Uroczysko w wiedzy potocznej funkcjonuje jako miejsce odludne, gdzieś na uboczu, najczęściej jest to fragment lasu lub łąki. Obszar taki nie posiada jednoznacznych granic, ma zazwyczaj małą powierzchnię, lecz pod względem topografii jest terenem urozmaiconym i atrakcyjnym. Uroczyska – dawniej owiane tajemnicą, obecnie kojarzą się z ludowymi opowieściami, legendami czy też zjawiskami charakterystycznymi dla tych obszarów, o których pamięć przetrwała w ludowych przekazach i nazwach owych miejsc.
Uroczyska krakowskie na omawianej trasie rozsiane są na dużym obszarze. Drogi dojazdowe do tych siedmiu uroczysk tworzą odrębne trasy pieszo-rowerowe, które ze względów praktycznych nie zostały ze sobą połączone w terenie. Jako całość tworzą tematyczny Szlak Lasów Miejskich Krakowa. Każdy z tych uroczych zakątków jest miejscem zacisznym, z dala od zgiełku miasta, w leśnym otoczeniu. Ponieważ na trasie mamy kilka punktów widokowych, niektóre miejsca pozwalają na podziwianie rozległych panoram Krakowa i Tyńca.
Szlak został dobrze przygotowany na przyjęcie odwiedzających, spacerowiczów i osób podróżujących rowerem. Trasa została oznakowana i wyposażona w urządzenia rekreacyjne. Przemierzając szlak, możemy skorzystać z wytyczonych ścieżek, punktów wypoczynkowych (tam znajdują się ławeczki, wiaty chroniące przed deszczem, stoły, wiatrołapy i tym podobne) oraz tablic informacyjnych. Obok punktów widokowych dodatkową atrakcją szlaku – dla zainteresowanych przyrodą wycieczkowiczów – są obszary Natura 2000.
Przed wyruszeniem na szlak warto odwiedzić jego stronę internetową, umożliwiającą wirtualną wędrówkę do kolejnych uroczysk. Internetowy przewodnik jest wygodnym sposobem na zapoznanie się z terenem, interaktywna mapa pozwala na rozeznanie odległości oraz dobór odpowiedniej dla siebie trasy. Portal oferuje również bogatą dokumentację zdjęciową, mapy turystyczne, a także możliwość obejrzenia wirtualnych panoram widocznych rzeczywiście w terenie.
Uroczysko Las Wolski
Las Wolski to największa zielona enklawa w Krakowie – jej obszar wynosi około 420 hektarów. Ma bardzo urozmaiconą rzeźbę terenu ze względu na ulokowanie: las porasta najwyższe wzgórza Pasma Sowińca (Sowiniec, Pustelnika, Ostrą Górę i Srebrną Górę), mnóstwo tutaj głębokich wąwozów i parowów. Oprócz tego w lesie znajdują się skały wapienne, ich największe skupiska to Bielańskie Skały, Panieńskie Skały oraz Skałki Przegorzalskie.
Zabytki i atrakcje turystyczne na terenie/w pobliżu Lasu Wolskiego:
– erem i kościół Kamedułów na Srebrnej Górze;
– działający od 1929 roku ogród zoologiczny;
– kopiec Piłsudskiego;
– rezerwaty przyrody: Panieńskie Skały, Bielańskie Skały, Skałki Przegorzalskie.
Dojazd do Lasu Wolskiego: autobus nr 134 jadący z przystanku Cracovia Stadion
Uroczyska Tyniec, Kowadza i Wielkanoc
Wszystkie trzy uroczyska położone są w niewielkiej od siebie odległości – rozciągają się (podobnie jak Las Wolski) na terenie Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego. Są jednak znacznie mniejsze od Lasu Wolskiego, ich powierzchnia zajmuje łącznie nieco ponad 50 hektarów.
Z nazwą uroczyska Wielkanoc wiąże się ciekawa historia – według ludowej opowieści, gdy w okresie Wielkanocy stanie się o świecie w środku wsi (a więc na skrzyżowaniu ulic Benedyktyńskiej, Bogucianka i Obrony Tyńca), można zobaczyć, jak słońce wschodzi bezpośrednio nad kulminacją wzgórza.
Niektóre zabytki i i atrakcje turystyczne znajdujące się w pobliżu uroczysk:
– opactwo Benedyktynów w Tyńcu;
– teren dawnego niewielkiego kamieniołomu z odsłonięciami wapieni na stoku zrębowego wzgórza Bogucianka. Przed laty, na szczycie tego wzgórza funkcjonował piec wapienniczy. Stoi tam do dzisiaj, więc zapewne z chęcią wybiorą się na teren uroczyska eksploratorzy opuszczonych budynków przemysłowych;
– rezerwat Skołczanka, w którym żyje kilkaset gatunków rzadkich motyli i błonówek, między innymi skalnik driada.
Dojazd do uroczysk: autobus nr 112 jadący z przystanku Osiedle Podwawelskie, autobus nr 203 jadący z przystanku Czerwone Maki.
Uroczysko Kostrze
Niewielkie uroczysko położone na grzbiecie zbudowanym ze skał wapiennych wznosi się nad osiedlem o tej samej nazwie. Na szczycie wzgórza znajduje się rozległa polana, z której przy dobrej widoczności można podziwiać nie tylko panoramę masywu Sowińca z klasztorem Kamedułów, ale także Beskidy, Gorce i Tatry.
Niektóre zabytki i atrakcje turystyczne na terenie/w pobliżu uroczyska Kostrze:
– fort artyleryjski nr 53 Bodzów i fort pancerny 53a Winnica;
– kawerny – sztuczne jaskinie pełniące funkcje magazynów amunicji.
Dojazd do uroczyska Kostrze: autobusy nr 112 i 162 jadące z przystanku Osiedle Podwawelskie.
Uroczysko Skałki Twardowskiego – park krajobrazowy niemal w sercu Krakowa
Bardzo blisko centrum Krakowa, bo tylko trzy kilometry od niego, znajduje się 24-hektarowe uroczysko leśne Skałki Twardowskiego, bardziej znane z nazwy Zakrzówek.
Uroczysko położone jest na wzgórzu Krzemionki Zakrzowskie, niegdyś będącego częścią wsi włączonej do Krakowa w 1909 roku. Od XIX wieku w południowej części wzgórza działał kamieniołom, który po zamknięciu zalano wodą – teren ten obecnie jest wśród krakowian jednym z popularniejszych miejsc wypoczynku.
Na porośniętym lasem obszarze znajdują się także jaskinie, wśród nich najbardziej znana jest jaskinia Twardowskiego – alchemika i czarodzieja, który według legend w właśnie tutaj miał swoją pracownię.
Dojazd do uroczyska Skałki Twardowskiego: między innymi tramwaje nr 52 i 18.
Uroczysko Górka Pychowicka
Rosnącym na terenie uroczyska głogiem jednoszyjkowym żywią się licznie mieszkające tam ptaki.
Ten zwarty kompleks leśny o powierzchni wynoszącej 17 hektarów porozcinany jest kilkoma śródleśnymi polanami. Jak z większości uroczysk, tak i w tym przypadku, ze szczytu wzgórza podziwiać można panoramę Gorców, Beskidów, Tatr oraz znacznie bliżej położone obiekty zaprojektowane przez Adolfa Szyszko-Bohusza – willę Basztę i zamek w Przegorzałach.
W pobliżu znajdują się łąki pychowickie należące do obszaru Natrura 2000.
Dojazd do uroczysk: autobusy nr 112 i 162 jadące z przystanku Osiedle Podwawelskie.
Przewodnik po Szlaku Lasów Miejskich Krakowa znajdziecie tutaj.
