Wiśnicka kolebka kulinariów

W XVII wieku na dworze Lubomirskich żył i tworzył sekretarz królewski, a zarazem kuchmistrz wojewody krakowskiego Aleksandra Michała Lubomirskiego, Stanisław Czerniecki. Napisane przez niego w 1682 roku dzieło Compendium Ferculorum albo zebranie potraw uważane jest za pierwszą polską książkę kucharską. Ta niezwykła księga nie tylko zdradza, jak wykonać takie dania, jak kapłon w butelce czy ryba jednocześnie smażona, pieczona i gotowana, ale też uczy, jak wydawać biesiady i czarować gości sposobem podawania potraw.

Na zamku warto zwiedzić fortyfikacje, barokową bramę i kryptę grobową Lubomirskich. Stałe wystawy to ekspozycja poświęcona rzeźbiarzowi prof. Czesławowi Dźwigajowi i „Średniowieczne narzędzia tortur”. Ta ostatnia dostępna jest w ramach podziemnej „Trasy Nietoperza”. Na parterze, obok sieni zamkowej z paradną klatką schodową wzorowaną na wawelskiej, znajduje się sala, w której eksponowane są naczynia datowane na przełom XIX i XX wieku. W ramach Zamkowej Akademii Historii – Sarmacja prowadzone są warsztaty skierowane głównie do młodzieży. Ich uczestnicy poznają staropolskie przyprawy, degustują dania przygotowane na podstawie receptur z książki Compendium Ferculorum, odgadują zawarte w nich składniki i tłumaczą na język współczesny zamieszczone w niej przepisy.

W dziele Stanisława Czernieckiego wśród przepisów poczesne miejsce zajmuje potrawa „rosół polski”, który jest przygotowywany aż na szesnaście sposobów. Z uwagi na to jesienią każdego roku Lokalna Grupa Działania „Dolina Raby” organizuje Festiwal Rosołu. Dotychczas odbyło się już osiem edycji. Podczas festiwalu rozstrzygany jest konkurs im. Stanisława Czernieckiego o Puchar Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na najlepszą publikację o lokalnych i regionalnych kulinariach. Kolejne publikacje napływające na konkurs zasilają co roku zbiory Muzeum Książki Kucharskiej i Kulinarnej im. Stanisława Czernieckiego utworzone w siedzibie LGD „Dolina Raby”. Muzeum ma obecnie w swoich zbiorach ok. 500 tytułów i, jak deklarują organizatorzy: „służy lokalnej społeczności i turystom odwiedzającym dolinę Raby jako miejsce poszerzania wiedzy o narodowych, regionalnych i lokalnych kulinariach oraz o dziele Czernieckiego”. Na miejscu można obejrzeć publikacje kulinarne pochodzące z różnych zakątków kraju oraz nauczyć się pod okiem eksperta przyrządzać wybraną potrawę na podstawie opisanej receptury. W uzgodnieniu z gospodarzami, wykorzystując dobrze wyposażone zaplecze, można także zorganizować tu warsztaty kulinarne.

Frankówka Mała to drewniany domek pod lasem z dużym piecem chlebowym i zapleczem kuchennym. Organizowane są tutaj warsztaty kulinarne, na które można się zapisać, lub zamówić je w dogodnym terminie dla dowolnej grupy wiekowej. Warsztaty obejmują część teoretyczną związaną z tematem spotkania, a następnie uczestnicy przystępują do kulinarnej zabawy (wypieku ciasteczek, lepienia pierogów czy bułeczek, wymianie przepisów i porcji wiedzy historycznej na temat tradycji kulinarnych).

Przykładowe tematy warsztatów kulinarnych:

1. Heca z pieca, czyli wszystko o mące.
2. Kuchnia pełna niespodzianek, czyli kuchenne eksperymenty.
3. Historia od kuchni, o kuchni na barokowym dworze Lubomirskich w Wiśniczu.
4. Wszystkie zapachy świata – przyprawy.
5. Smaki szlaku węgierskiego.
6. Roztańczone marynaty kręcą twista.

Gospodarstwo enoturystyczne położone malowniczo na łagodnym stoku w miejscowości Połom Mały oferuje szereg atrakcji. Na gości czeka pokaźna winnica i klimatyczna piwniczka, w której odbywają się prezentacje na temat winiarstwa wraz z degustacjami win. Wyjątkową atrakcją dla zwiedzających jest hodowla danieli, a aktywną rozrywkę zapewnia park linowy dla dzieci i zjazdy linowe „tyrolką” dla dorosłych. Gospodarstwo oferuje miejsca noclegowe i lokal gastronomiczny, który znany jest z dobrej, tradycyjnej kuchni. Ponieważ obiekt znajduje się na terenie słynącym z produktu regionalnego, jakim jest suszona śliwka „suska sechlońska”, kuchnia oferuje smalec z suszoną śliwką, pierogi ze śliwką czy też naleśniki z powidłem śliwkowym. Zobaczymy tu też zabytkową, charakterystyczną dla regionu stuletnią suszarnię śliwek.

Łowisko pstrągów „Przy młynie” to część kompleksu obejmującego restaurację, dom weselny i stawy w miejscowości Żmiąca nieopodal Laskowej. Nazwa nawiązuje do starego, ponad stuletniego młyna, położonego nad rwącym potokiem. Niegdyś w tej okolicy funkcjonowało wiele takich młynów. W młynie mieści się galeria rzeźby ludowej artysty Jakuba Puchala. Ze stawu możemy własnoręcznie wyłowić rybę, którą przyrządzi nam na miejscu kucharz. Pstrągi podaje się tu wędzone i pieczone, a do tego naturalne soki owocowe z własnej tłoczni. W plenerze, przy stawie otoczonym drewnianymi rzeźbami pasą się owieczki, a w drewnianych altankach mieszczą się ładnie wkomponowane w przestrzeń stanowiska gastronomiczne.