Wstęp
Łużna, cmentarz wojskowy numer 123 na wzgórzu Pustki
Największy na terenie Galicji Zachodniej jest cmentarz oznaczony numerem 123, położony na wzgórzu Pustki, na skraju wsi Łużna. Jest on również największą nekropolią żołnierzy węgierskich poza granicami Węgier.
Na stoku wzgórza Pustki (446 m n.p.m.) spoczywa tysiąc dwustu żołnierzy poległych podczas bitwy z 2 maja 1915 roku – Polaków, Węgrów, Czechów, Austriaków, Niemców i Rosjan. Wśród porastających wzgórze buków znajduje się osiemset dwadzieścia dziewięć pojedynczych mogił i czterdzieści sześć grobów zbiorowych. Niezwykle malownicza jest kompozycja nekropolii, autorstwa Jana Szczepkowskiego – mogiły oznaczone drewnianymi krzyżami rozmieszczone są pośród drzew, w regularnych rzędach tworzących duże grupy; tuż pod szczytem wzgórza rozlokowano je amfiteatralnie. Wijące się pośród drzew ścieżki, przechodzące w stromych miejscach w schody, przywodzą na myśl założenie krajobrazowego ogrodu. W drodze na szczyt umieszczono kamienny taras, z którego widać panoramę Beskidu Sądeckiego i Tatry. Całość założenia wieńczyła drewniana kaplica zaprojektowana przez słowackiego architekta Dušana Jurkoviča. W 1985 roku oryginalna kaplica spłonęła. Została odbudowana w 2014 roku według oryginalnej dokumentacji – dokładnie w miejscu, w którym się znajdowała pierwotnie.