przejdź do treści MAŁOPOLSKA TO GO
  • Trasy
  • Artykuły
  • O projekcie
  • Українська
Cel
Kierunek

Kościół pw. św. Bartłomieja w Niedzicy

Wstęp

Kościół pw. św. Bartłomieja w Niedzicy

Kościół pw. św. Bartłomieja w Niedzicy
Poprzednie Następne

Obiekt dostępny poza Dniami Dziedzictwa.

Kościół pw. św. Bartłomieja w Niedzicy, fot. K. Schubert, MIK 2018 ©
Kościół pw. św. Bartłomieja w Niedzicy, fot. K. Schubert, MIK 2018 ©
Święty Bartłomiej prowadzony na śmierć tuż po obdarciu ze skóry, scena zachowana na fragmencie tryptyku w kościele w Niedzicy, fot. K. Schubert, MIK 2018 ©
Nawiguj do tego celu
Kościół pw. św. Bartłomieja w Niedzicy
ul. 3 Maja 91, Niedzica więcej na dnidziedzictwa.pl

Po zaledwie paru minutach drogi od Kacwina znajdziemy się w Niedzicy, gdzie w cieniu zamku od wieku znajduje się kościół, kryjący wiele tajemnic…

Kościół pod wezwaniem św. Bartłomieja Apostoła wybudowano we wsi w pierwszej połowie XIV wieku, a ufundował go prawdopodobnie węgierski ród Berzeviczych lub Drugethów. Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1325 roku, kiedy to Kokosz Berzeviczy przekazuje go pod patronat kartuzów z pobliskiego Czerwonego Klasztoru. Czy był to wtedy jeszcze kościół drewniany (o ile taki istniał wcześniej), czy już murowany? Spory historyków sztuki związane z datowaniem i pierwotnym wyglądem świątyni trwają od lat i wciąż nie ma jednoznacznego rozstrzygnięcia. Nowych wiadomości dostarczyły kolejne badania, odkrycia i konserwacje prowadzone od 1984 do 2003 roku. Nie wszystko zdołano wówczas wyjaśnić, ale z pewnością samo wnętrze świątyni wypiękniało i zyskało spójny barokowy wystrój. Niektóre z tych odkryć rzuciły nowe światło na stan badań historycznych prowadzonych na tych terenach, a wśród naukowców stały się nawet prawdziwą sensacją. Pod kolejnymi warstwami tynku odkryto malowidła, rysunki i inskrypcje gotyckie, renesansowe i barokowe. W ten sposób jeden z kościołów na polskim Spiszu, nieco zaniedbany, niewyróżniający się dotąd niczym szczególnym, w ciągu kilku dziesięcioleci przeobraził się w prawdziwą perłę, którą będzie można podziwiać podczas majowego weekendu Dni Dziedzictwa.

Najstarszym i zarazem najcenniejszym elementem wystroju niedzickiego kościoła jest fragment gotyckiego tryptyku, który kiedyś pełnił funkcję ołtarza głównego. Do naszych czasów zachowały się tylko fragment środkowej deski i lewe skrzydło. Niewielki element centralnej deski znajduje się w Węgierskiej Galerii Narodowej w Budapeszcie. Lewe skrzydło i kolejny fragment środkowej deski zaginęły. Zachowane w Niedzicy kwatery przedstawiają sceny męczeństwa Bartłomieja opisane w Złotej legendzie dominikanina Jakuba de Voragine.

Nie wiadomo jednak, co znajdowało się na zaginionym skrzydle tryptyku. Badacze uważają, że były to sceny z życia Bartłomieja, zgodnie z programem ikonograficznym ołtarza. Podczas majowego zwiedzania spróbujemy wczuć się w niezwykłą atmosferę świątyni i wyobrazić sobie, co to mogło być – działalność świętego w Indiach, uzdrowienie chorych, a może wyrzucenie czarta ze świątyni?

Na te, oraz inne pytania związane z niedzickim kościołem odpowie podczas swoich oprowadzań historyk sztuki Piotr Pajor, a tropem św. Bartłomieja poprowadzi historyczka i regionalistka Elżbieta Łukuś. Komu zaś niestraszne opowieści o św. Bartłomieju, tego zapraszamy na rodzinny festyn z okazji Dnia Dziecka, podczas którego najmłodsi będą mieli okazję własnoręcznie zilustrować spiskie legendy o dymbie, niedzickich krasnoludkach i zakopanych skarbach. 

Trasy

Z dreszczykiem po Spiszu

Z dreszczykiem po Spiszu

Jeśli nie są Ci straszne ciasne zakamarki piwnic i kamienice… Zobacz

Małopolski Instytut Kultury instytucja kultury województwa małopolskiego Małopolska

MAŁOPOLSKI INSTYTUT KULTURY W KRAKOWIE, ul. 28 lipca 1943 17c, 30-233 Kraków, tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75, NIP: 675 000 44 88

  • Ulubione
  • Trasy
  • Artykuły
  • O projekcie
  • Kontakt
  • Dostępność