Wstęp
Dom Zwierzyniecki
Ulicą Zwierzyniecką, a następnie Kościuszki, zmierzamy na Zwierzyniec. Przekraczamy rzekę Rudawę, by za pętlą tramwajową skręcić w ulicę Królowej Jadwigi. Tam pod numerem 41, w piętrowym murowanym domu licowanym czerwoną cegłą, znajduje się obecnie oddział Muzeum Krakowa – Dom Zwierzyniecki. Zwierzyniec to dziś spokojna, urokliwa dzielnica mieszkalna. W czasach pobytu Lenina była to świeżo włączona do Krakowa dawna wieś, zabudowana małymi domkami – raczej biedne przedmieście zamieszkałe przez murarzy, wozaków i dorożkarzy. Choć obok, na stoku Góry św. Bronisławy, właśnie powstawało eleganckie osiedle urzędnicze zwane Salwatorem.
Wzmiankowany dom (wówczas pod adresem Zwierzyniec 218) został wybudowany przez murarza Jana Florczyka, od którego Uljanowowie wynajęli mieszkanie – dwa pokoje z kuchnią – ulokowane na pierwszym piętrze. Za domem rozciągał się sad schodzący aż do Rudawy. Mieszkanie nie było zbyt komfortowe – brakowało gazu i prądu (elektryfikacja Zwierzyńca nastąpiła po I wojnie światowej), wieczorami korzystano z lampy naftowej, w dodatku do dworca i poczty było daleko, gdyż linia tramwajowa na Salwator zaczęła funkcjonować dopiero rok później. Dlatego, pomimo lokalizacji umożliwiającej różne lubiane przez Lenina aktywności fizyczne, jak kąpiele w rzece, spacery na Kopiec Kościuszki i do Lasku Wolskiego oraz rowerowe wycieczki, zdecydowano o przeprowadzce.
Dwumiesięczny pobyt rosyjskiego rewolucjonisty pod tym adresem został w latach 50. XX wieku upamiętniony wpierw marmurową, a później spiżową tablicą umieszczoną na fasadzie budynku po prawej stronie od głównego wejścia (do dziś widać pozostałe po niej wgłębienie w murze) przez wiele lat koegzystującą z umieszczoną po stronie lewej figurką Matki Boskiej. W 1970 roku, w stulecie urodzin Lenina, w budynku otwarto stałą ekspozycję prezentującą pierwsze mieszkanie Lenina w Krakowie. Z czasem budynek stał się filią Muzeum Lenina, organizującą także wystawy czasowe dotyczące ruchu robotniczego i rewolucji proletariackiej. Obecnie w Domu Zwierzynieckim można oglądać wystawy o historii krakowskich przedmieść, ich tradycjach i folklorze miejskim.