Dawna kopalnia „Sosnowiec”

Może warto zacząć poznawać historię miasta od korzeni – od węgla kamiennego? Bogate zasoby odkryto tu na początku XIX wieku i to właśnie „czarne złoto” było siłą napędową rozwoju gospodarczego, społecznego i kulturalnego regionu, nazwanego później Zagłębiem Dąbrowskim. Pierwsze zakłady górnicze powstały w Sielcu, obecnie centralnej dzielnicy Sosnowca. Dzisiaj to rozdział zamknięty: eksploatację złóż w kopalni „Sosnowiec”, jednej z najstarszych w Zagłębiu, zakończono w 1997 roku. Jej losy – zmiany nazw, właścicieli, statusu, sytuacji robotników – doskonale odzwierciedlają przemiany całego regionu. Przypomina o tym tablica z historycznym zdjęciem kopalni, z której została tylko wieża szybu „Anna”. Dziś jest częścią jednego z największych w kraju, nowoczesnego Centrum Wspinaczkowego Poziom 450. Nazwa nawiązuje do głębokości zasypanego już szybu kopalni. Można tu uprawiać wspinaczkę również bez użycia asekuracji liną czy bouldering (czyli tzw. głazownictwo); są też sektory dla tych, którzy walczą z lękiem wysokości – jest więc okazja, by sprawdzić granice swoich możliwości!

Dla sosnowieckich kopalni lata 70. były momentem kulminacyjnego wydobycia, a jednocześnie początkiem upadku, gdy dotarto do granic tego, co opłacalne. Koniecznie trzeba zajrzeć do znajdującego się nieopodal przejścia podziemnego, biegnącego pod ulicą Narutowicza w stronę osiedla mieszkaniowego. Powstało w momencie prosperity, ale i dziś – świeżo odnowione – cieszy oko, jest jak wejście przez króliczą norę do świata estetyki PRL-u. Wyjątkową fotogeniczność zawdzięcza barwnym mozaikom zagłębiowskiego artysty – Tadeusza Drążkiewicza, który przez 30 lat był plastykiem w kopalni „Sosnowiec”. Zaplanowano je w taki sposób, by górnik idąc do pracy w kopalni widział mozaikę „Geneza” –  motywy kwiatów, roślin, skamieniałości i karboński las z pokładami węgla, a wracając do domu – kompozycję „Wolne ptaki”. Ściany boczne tunelu wysadzane są tłuczonym białym porcelitem: fragmentami talerzy, kubków i filiżanek. Nic dodać, nic ująć.