Zamek w Nowym Wiśniczu

Nad zabudowaniami Nowego Wiśnicza dominuje wzniesiony na rozległym wzgórzu zamek. Pierwotna, gotycka budowla powstała tutaj w XV w. dzięki Kmitom herbu Szreniawa, do których Wiśnicz należał już w XIV w. Wcześniej osada wymieniana w dokumentach w 1242 r. była własnością klasztoru w Staniątkach. Rozbudowany w 1. poł. XVI w. staraniem Piotra Kmity zamek przybrał formę renesansowej rezydencji.

W 1593 r. zamek odkupił Sebastian Lubomirski, który chciał go przeznaczyć na siedzibę rodu. W latach 20. XVII w. syn Sebastiana, Stanisław, przekształcił renesansowy budynek w okazałą, wczesnobarokową rezydencję i zarazem warownię. Pracami kierował nadworny architekt Lubomirskich, Maciej Trapola.


Fot. Kawior, CC BY SA 3.0, Wikipedia

Zniszczony i zrabowany w czasie najazdu szwedzkiego zamek zmieniał wielokrotnie właścicieli, by w 1901 r. powrócić w ręce Lubomirskich. Prace konserwatorskie rozpoczęto jeszcze w okresie międzywojennym, a po przejęciu zamku przez państwo w 1945 r. były kontynuowane. Obecnie obiekt znajduje się pod opieką Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu i stanowi jego oddział. Część pomieszczeń zajmuje hotel „Kmita”.

Ciąg dalszy znajdziecie tutaj: http://dnidziedzictwa.pl/zamek-w-wisniczu/

Na zamku w Nowym Wiśniczu kręcono film Janosik. Prawdziwa historia w reżyserii A. Holland oraz K. Adamik

Zamek w Niedzicy

Zamek w Niedzicy, położony na stromej skale nad spiętrzonymi w Zalewie Czorsztyńskim wodami Dunajca, był grodem obronnym pogranicza polsko-węgierskiego. Granica na Dunajcu oddzielała węgierski zamek w Niedzicy panujący nad Spiszem od polskiego zamku w Czorsztynie.

Pierwsza wzmianka o zamku w Niedzicy pochodzi z początku XIV w. Były to zapewne ziemno-drewniane umocnienia. Budowa murowanego założenia przed 1330 r. przypisywana jest węgierskiemu rodowi Berzeviczych lub Wilhelmowi Drugethowi. Powstał wówczas tzw. zamek górny złożony z muru obwodowego i wieży.


Fot. Łukasz Śmigasiewicz, Wikipedia, CC BY SA 3.0.

Kolejna rozbudowa przeprowadzona przez Berzeviczych objęła skrzydło południowe, gdzie umieszczono salę gotycką i kaplicę. Nowy właściciel zamku, Emeryk Zapolya, przebudował go ok. poł. XV w., powiększając o tzw. zamek średni. W 1529 r. Niedzica przeszła w ręce Hieronima Łaskiego, ale niedługo potem stała się własnością Horvathów. Na przełomie XVI i XVII w. zamek został przebudowany w stylu renesansowym przez Jerzego Horvatha i rozbudowany o tzw. zamek dolny. Zasadniczo w tej postaci przetrwał do naszych czasów. Później Niedzica trafiła do rąk rodziny Giovanelli, by po przeszło stu latach, w 1776 r. powrócić do Horvathów. W połowie XIX w. zamek należał do rodu Salamonów, którzy władali nim do 1943 r.

Po 1945 r. zamek poddano konserwacji i odbudowie, powierzając go w użytkowanie Stowarzyszeniu Historyków Sztuki. Zamek mieści obecnie Dom Pracy Twórczej SHS, pokoje gościnne w zamku dolnym i drewnianym budynku tzw. celnicy, czyli siedziby międzywojennej służby granicznej, muzeum i restaurację. W muzeum zamkowym znajdują się zbiory archeologiczne, zbiory malarstwa i rzemiosła artystycznego, a także hungarica.

Ciąg dalszy znajdziecie tutaj: http://dnidziedzictwa.pl/zamek-w-niedzicy/

Na zamku w Niedzicy kręcono sceny do filmów i seriali, m.in.: Zemsty w reżyserii A. Bohdziewicza i B. Korzeniowskiego, Mazepy  w reżyserii G. Holoubka, Wakacji z duchami w reżyserii Stanisława Jędryki oraz Legendy Tatr w reżyserii Wojciecha Solorza.

Zamek w Pieskowej Skale

W północnej części Ojcowskiego Paru Narodowego, na wysokim cyplu skalnym nad doliną Prądnika góruje zamek w Pieskowej Skale. Wzniesiony przy starej drodze handlowej prowadzącej z Krakowa na Śląsk, jest warowną rezydencją renesansową z zachowanymi elementami średniowiecznymi i uzupełnieniami z późniejszych epok.


Fot. Jan Jerszyński, CC BY SA 2.5, Wikipedia

Kroniki notują, iż pierwsze umocnienia znajdowały się na skalnym występie już w 1315 r. Kazimierz Wielki zlecił wzniesienie tutaj obronnej wieży i obwarowań. W 1377 r. zamek został nadany przez Ludwika Węgierskiego Piotrowi Szafrańcowi i w rękach tego rodu pozostawał do początku XVII w. Za rządów Szafrańców, w latach 40. i 70. XVI w., został przebudowany i powiększony w stylu renesansowym, wtedy też powstał dziedziniec z krużgankami. W XVII w. należał do Michała Zebrzydowskiego, który wzniósł tu kaplicę i umocnił zamek fortyfikacjami. Zniszczony przez Szwedów zamek kupili następnie Wielopolscy, którzy go odbudowali i na nowo wyposażyli. W XIX w., dwukrotnie spalony, popadł w ruinę. W 1903 r. zakupiło go i zaadaptowało na obiekt letniskowy warszawskie Towarzystwo Akcyjne Zamek Pieskowa Skała. Po przejęciu przez państwo (po 1945 r.) zamek przekazano Państwowym Zbiorom Sztuki na Wawelu, które powołały tutaj swój oddział.

Ciąg dalszy znajdziecie tutaj: http://dnidziedzictwa.pl/zamek-w-pieskowej-skale/

Na zamku w Pieskowej Skale kręcono m.in.: Zacne grzechy w reżyserii M. Waśkowskiego, Janosika w reżyserii J. Passendorfera , Pierścień i różę w reżyserii J. Gruzy,  Ogniem i mieczem reżyserii J. Hoffmana, Reich w reżyserii W. Pasikowskiego oraz Nie kłam kochanie w reżyserii P. Wereśniaka.