Dawna Synagoga, Synagoga Bajs Nusn, cmentarz żydowski.

Stopień trudności trasy nie jest wysoki, jednak ze względu na szczególną tematykę szlaku, polecamy go szczególnie osobom zainteresowanym kulturą żydowską i miejscami z nią związanymi. Czas przejścia całej trasy to 60 minut (bez zwiedzania wnętrza synagogi).

Spacer rozpoczynamy na Rynku. Stamtąd udajemy się dalej ul. Dunajewskiego, następnie przechodzimy ul. Szwedzką i Wąsowiczów. Przy ul. Wąsowiczów, w podwórzu, znajduje się bożnica (Synagoga Bajsn Nusn), dom modlitw żydowskich, w którym nabożeństwa odbywają się jedynie okazjonalnie.

Spod bożnicy kierujemy się ul. Szwedzką w stronę Rynku i dalej ul. Piotra Skargi, aż do ul. Bożniczej, która doprowadzi nas do synagogi (wejście znajduje się od strony ul. Berka Joselewicza). Obecnie budynek stanowi filię Muzeum Okręgowego. W galerii zobaczyć można ekspozycję pokazującą pamiątki po nowosądeckich Żydach pt. „Byli wśród nas”.

Po wizycie w synagodze kierujemy się w stronę ruin zamku królewskiego. Za skrzyżowaniem po lewej stronie znajduje się Przedsiębiorstwo Produkcji Lodów „Koral”, gdzie dawniej mieściła się rzeźnia miejska oraz przylegająca do niej rzeźnia rytualna.

Za mostem na rzece Kamienicy skręcamy w lewo w ul. Rybacką, która doprowadza nas na kirkut – cmentarz żydowski. Wracamy tą samą trasą do ul. Piotra Skargi, prowadzącą na Rynek.

Dawna Synagoga – pochodzi z 1746 roku, dom modlitw Żydów sądeckich, obecnie muzeum. Informacje na temat godzin otwarcia oraz wystaw stałych i czasowych można znaleźć na stronie internetowej muzeum.

Synagoga Bajs Nusn – zbudowana na przełomie XIX i XX wieku przez Natana Kriszera, członka grupy chasydzkiej z Nowego Sącza. W czasie II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę i urządzili w niej magazyn. Zniszczeniu uległy wówczas cenne malowidła naścienne. W latach 1992-1993 z inicjatywy Jakuba Müllera przeprowadzono rozległy remont, dzięki któremu synagoga ponownie może pełnić swoje funkcje.

Wskazówka: bożnica – nie jest w ogóle oznakowana, stąd mogą pojawić się problemy z jej zidentyfikowaniem. Poznać ją można jedynie po niewielkim napisie w języku hebrajskim znajdującym się nad wejściem. W razie problemów proponujemy poprosić o pomoc przechodniów znajdujących się na ul. Wąsowiczów.

Kirkut (cmentarz żydowski) – pochodzi z końca XIX wieku. Znajduje się tam ok. 200 ocalałych po wojnie macew, w tym grób Chaima Halberstama (słynnego, pochodzącego z Nowego Sącza cadyka, założyciela chasydzkiej dynastii Sanz) z 1875 roku, do którego pielgrzymują chasydzi i inni pobożni Żydzi. W czasie wojny sądecki kirkut był miejscem egzekucji Żydów i Polaków. Ku czci ofiar umieszczono pomnik z napisem Ofiarom hitlerowskiego barbarzyństwa i bohaterom walki o wolność narodu polskiego 1939-1945 r. Brama cmentarza jest zamknięta, aby wejść, należy skontaktować się z osobą opiekującą się kirkutem, dzwoniąc pod podany tam numer telefonu.

Wskazówka: przed rozpoczęciem spaceru dobrze jest udać się do Centrum Informacji Turystycznej w Nowym Sączu znajdującej się przy ul. Piotra Skargi 2, gdzie miła i przyjazna obsługa rozwieje wszelkie wątpliwości, doradzi oraz zaopatrzy w niezbędne plany miasta oraz foldery informacyjne.

Istnieje wiele możliwości dojazdu do Nowego Sącza; z Krakowa najlepiej pojechać autobusem (kilku przewoźników, odjazdy z Regionalnego Dworca Autobusowego co godzinę lub częściej); miasto dysponuje wieloma miejscami parkingowymi, więc można wybrać się też samochodem.

Czas przejazdu Kraków – Nowy Sącz to ok. 2,5 godziny.

Cena – bilet autobusowy w jedną stronę kosztuje 18 zł (dostępne są zniżki dla studentów i młodzieży szkolnej).

Baza gastronomiczna

Na trasie znajduje się wiele restauracji, głównie pizzerii. Na szczególną uwagę zasługuje lodziarnia „Argasińscy” znajdująca się przy ul. Kościuszki 9, od lat znana ze swoich deserów (otwarta jest jednak tylko w sezonie letnim).

Miejsca parkingowe

w obrębie rynku znajduje się wiele miejsc parkingowych

Źródło: Szlaki Małopolski
Fot. Nowy Sącz, fotografia archiwalna, źródło: www.yadvashem.org, copyright