O tych, których już nie ma

O tych, których już nie ma

Autor: Marlena Jałoszyńska, Licencja: CC BY-SA

Przyjrzyjmy się nieistniejącemu już, na zawsze utraconemu światu galicyjskich sztetli. Pretekstem do opowieści o nich niech będzie trwający właśnie Festiwal Kultury Żydowskiej. 

Zachodnie społeczeństwa miały getta, ich wschodnim odpowiednikiem był natomiast sztetl, czytamy w Chasydach Marka-Alaina Ouaknina. Słowo sztetl pochodzi z języka niemieckiego od słów: Staat – państwo i/lub Stadt – miasto. Dwa źródła tego terminu świetnie oddają jego znaczenie: sztetl bowiem to nie tylko miasteczko w tradycyjnym tego słowa znaczeniu, ale także małe państwo będące enklawą dla społeczności żydowskiej – bo właśnie ta społeczność w sztetlu zazwyczaj stanowiła większość. Na terenie obecnej Małopolski takich miasteczek-państw funkcjonowało wiele, aż do 1939 roku. Właśnie o nich opowiemy w tym tygodniu. 

Nie bylibyśmy sobą, gdybyśmy i w tym tygodniu nie polecili kilku wydarzeń, które przede wszystkim pomogą lepiej zrozumieć poruszaną przez nas problematykę. 

Festiwal Kultury Żydowskiej 

Impreza, obecna w kulturalnym kalendarium Krakowa od 1988 roku, potrwa 11 dni (25 czerwca–5 lipca 2015). Organizatorzy przygotowali dla uczestników Festiwalu mnóstwo atrakcji, między innymi: literacki spacer po Kazimierzu, zwiedzanie synagog i domów modlitw, warsztat pieczenia polskiej chałki, wykłady, pokazy filmów oraz dyskusje. 

Cały program jest dostępny na stronie Festiwalu.

Podróżniczy Klub Filmowy

Pokaz filmu Wypełnić pustkę oraz slajdowisko z udziałem Aleksandry Rataj. 25 czerwca 2015, godzina 18.00, Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ, ul. Długosza 3, Nowy Sącz. 

„Tętno Życia”

Jak to było ze słynnym weselem córki cadyka z Bobowej? Jak wyglądały żydowskie wesela na ziemi sądeckiej? Wszystkich zainteresowanych tą tematyką zapraszamy na kolejne wydarzenie organizowane w ramach projektu „Tętno życia”, tym razem poświęcone właśnie żydowskim ślubom oraz weselom. Wykład o tym wygłosi Łukasz Połomski, a Teatr Nomina Rosae zaprezentuje program artystyczny. Będzie można także spróbować weselnych słodkości.
 
Wydarzenie odbędzie się 28 czerwca 2015 o godzinie 19.00 w bożnicy Bajs Nusn (ul. Jagiellońska 12, Nowy Sącz).
Na wydarzenie zarejestrujecie się poprzez wysłanie wiadomości na adres: sztetl@nomina.pl. 
Wstęp jest wolny, ale liczba miejsc ograniczona. 

Fot. M. Ciszewski, Festiwal Kultury Żydowskiej, Flickr, CC BY ND NC.