Bawimy się!

Autor: Marlena Jałoszyńska, Licencja: CC BY-SA

Zabawki z lat dziecięcych – drewniane ptaszki, wijące się smoki, bąki, wózki z konikami, wiatraczki, karuzele. Zapewne większość z nas powraca do nich z sentymentem. Mając w pamięci zbliżający się Dzień Dziecka, postanowiliśmy przyjrzeć się tradycyjnym zabawkom wytwarzanym przed laty w Małopolsce. Powróćmy na moment do dziecięcych lat!  

Spróbujemy tego dokonać również poprzez przedstawienie muzeów zabawek czy przestrzeni, które zakładano przede wszystkim z myślą o dzieciach. Czy wiedzieliście, że w Polsce pierwszym tego typu miejscem był krakowski Park im. Henryka Jordana założony w 1889 roku, nazywany także ogrodem jordanowskim?

Pomysłodawca parku – dr Henryk Jordan – chciał między innymi tego, aby w mieście powstał specjalny, rekreacyjny obszar dla dzieci i młodzieży. Przestrzeń ta miała pełnić przede wszystkim funkcje wychowawcze oraz edukacyjne, między innymi z tego powodu w parkowych alejach postanowiono umieścić popiersia kilkudziesięciu najbardziej zasłużonych Polsce – będącej wówczas pod zaborami – pisarzy, artystów czy bohaterów narodowych. Wśród nich znaleźli się na przykład: Jan Długosz, Jan Kochanowski, Stefan Czarniecki, Tadeusz Kościuszko oraz Józef Poniatowski.  

Dr Jordan opracował złożony system służący edukacji i wychowaniu dzieci, u którego podstaw leżała koncepcja zabawy. Program realizowany był między innymi poprzez organizację ćwiczeń fizycznych, dzisiaj już zapomnianych gier zespołowych takich jak „dzień i noc”, „jastrzębie i kury” czy „chiński mur”. Ponadto odbywały się lekcje historii ojczystej, śpiewu chóralnego, a także ćwiczenia wojskowe dla młodzieży męskiej.  
Krakowski ogród jordanowski szybko zyskał sławę, a pod koniec lat 30. XX wieku w całej Polsce istniało już niemal sto jego odpowiedników. I gdyby nie wybuch II wojny światowej, z pewnością powstałoby ich więcej.  

Obecnie, w naszym kraju pozostało tylko kilka tego typu miejsc – w Krakowie, Poznaniu oraz Warszawie. Tworzone są po prostu place zabaw, które bardzo często nazywa się właśnie ogrodami jordanowskimi.

Fot. Park Jordana, Magdalia 25, Wikipedia, CC BY 3.0