Płyta nagrobna żony Józefa Szalayego, Alojzy oraz syna Władysława. Węgierska rodzina Szalaych przyczyniła się w XIX wieku do rozwoju uzdrowiska w Szczawnicy. Aby rozpropagować właściwości leczniczych wód, Szalay w 1857 roku napisał w języku polskim i niemieckim Przewodnik dla odwiedzających szczawnickie źródła lecznicze, w rok później zaś wydał w Krakowie Album szczawnicki czyli nabrzeża górnego Dunajca zdobiony litografiami z własnych rysunków. Józef Szalay (1839-1879) był jednym z założycieli Towarzystwa Tatrzańskiego.

Fragmenty nagrobka Franciszka Wesselényiego (1554-1594), zausznika Stefana Batorego. Podczas pożaru, który wybuchł w klasztorze w 1850 roku, marmurowy nagrobek, najprawdopodobniej wykonany przez Santiago Gucciego, uległ bardzo poważnym uszkodzeniom.

Grób błogosławionej Salomei, córki księcia krakowskiego, Leszka Białego, siostry Bolesława Wstydliwego. W 1225 roku Salomea (1211-1268) poślubiła Kolomana, syna węgierskiego króla Andrzeja II. Po śmierci męża w 1245 roku założyła zgromadzenie klarysek w Zawichoście. Dzięki jej staraniom w 1262 roku Bolesław Wstydliwy ufundował w Grodzisku obok Skały pierwszy klasztor klarysek. Stanisław Wyspiański uwiecznił postać bł. Salomei na jednym ze znajdujących się w kościele Franciszkanów witraży. 

Na Akademię, która dzięki królowej Jadwidze wznowiła swoją działalność, w wiekach XIV – XVI licznie przybywali cudzoziemcy. Z dokumentów wynika, że w 1463 roku na wszechnicę krakowską zapisało się tylu młodych Węgrów, że stanowili czwartą część ogółu studentów. W 1467 roku powstała w Krakowie bursa węgierska w domu Helsztyńskiego przy ulicy Brackiej. Wkrótce stała się ona prawdziwym centrum humanistycznym. Spośród węgierskich bursowiczów 209 otrzymało tytuł bakalarza, a 41 stopień magistra. Niestety w połowie XVI wieku bursa węgierska została zamknięta.

Na ścianie kamienicy od strony ul. św. Anny widnieje tablica pamiątkowa poświęcona Bálintowi Balassiemu, najwybitniejszemu poecie węgierskiego renesansu, który wielokrotnie gościł w Polsce. Podczas jednego z takich pobytów zatrzymał się w Pałacu pod Baranami, należącym wówczas do Franciszka Wesselényiego, dworzanina i zaufanego króla Stefana Batorego. Balaski zakochał się w żonie gospodarza, Annie Szárkándy, co zaowocowało napisaniem znakomitego cyklu wierszy „Do Celii”.

W XVI wieku przy ul. Gołębiej działała drukarnia Hieronima Wietora. Powstała w niej najstarsza węgierska książka drukowana – Listy św. Pawła w tłumaczeniu węgierskim Benedeka Komjátiego. Od Wietora pochodzi również najstarszy zachowany tekst drukowany w języku węgierskim Pt. Dziecięce rozmowy. W 1527 roku Hieronim Wietor wydał gramatykę łacińską, zlecając Jánosowi Sylwestrowi (jeden z pierwszych tłumaczy Pisma Świętego na język węgierski, Sylwester studiował w Krakowie) dopisanie komentarzy węgierskich do niemieckich i polskich.

Collegium zostało ufundowane przez Władysława Jagiełłę w 1400 roku. Mieścił się w nim wydział humanistyczny i teologia, a od 1450 roku wydział medyczny. Niegdyś przy wejściu do uniwersytetu widniała tablica poświęcona węgierskim studentom, którzy pobierali nauki na Akademii Krakowskiej w XVI i XVII wieku. Obecnie tablica ta znajduje się w budynku Collegium Novum.

Pałac ten, składający się z dwóch zrośniętych ze sobą budynków, w XVI wieku należał do rodziny Wesselényich. Później przeszedł ręce Lubomirskich, do których należał dziedziczny tytuł starosty spiskiego (stąd nazwa pałacu). W 1701 roku nocował tu Franciszek II Rakoczy, który przygotował wówczas słynne powstanie Austriakom.

Wewnątrz kościoła, po prawej stronie pod chórem, znajduje się tablica pamiątkowa tzw. Boglarczyków, czyli wychowanków polskiego liceum w Balatonboglár z lat II wojny światowej. Gimnazjum to było podczas wojny jedyną legalnie działającą szkołą średnią w Europie. W latach 1939 1944 205 uczniów otrzymało tu świadectwa maturalne. 

Plac przyjął swą nazwę od stojącego tu do 1802 roku kościoła św. Szczepana. Obok świątyni znajdowała się kaplica św. św. Macieja i Mateusza, która do 1583 roku należała do zakonu jezuickiego. Przebywał tu jako nowicjusz w latach 1588 – 1599 Pétér Pázmány, późniejszy prymas Węgier. Rolę, jaką odegrał w ruchu kontrreformacyjnym na Węgrzech, można porównać do roli Piotra Skargi w Polsce. 

Spacer „Węgierskie ślady w Krakowie” został opracowany w ramach projektu „Pierścień św. Kingi” realizowanego przez Małopolski Instytut Kultury w Krakowie, na podstawie materiałów programu „Bratanek Nieznany” Biblioteki Sztuki – nowe terytoria.
Więcej informacji znajdziecie na: http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/. 

Fot. Marcin.Z KRK, Wikipedia, CC BY SA