Autor: szczyrzyc.info, Licencja: CC BY-SA
Kto pierwszy nawarzył piwa?
Pierwsze
wzmianki o warzeniu piwa przez zakonników z klasztoru cysterskiego w Szczyrzycu
pochodzą z 1628 roku. Do XIX wieku mnisi produkowali głównie rodzaj podpiwku z
palonego jęczmienia, który w okresie letnim sprzedawali okolicznym rolnikom. W
1824 roku przy klasztorze, na terenie gospodarczym, wybudowano browar i zaczęto
warzyć piwo.
Jedyny w układzie sowieckim
Zakład
prowadzony był przez zakonników, a cały proces warzenia odbywał się ręcznie. W
1925 roku browar został wydzierżawiony najpierw Marianowi Szubertowi, a później
Eugeniuszowi Czernemu, który zarządzał browarem do 1945 roku. Ostatnim
dzierżawcą zakładu był Władysław Leśniak – browarnik z Krakowa. W latach 1945–1951
browar w Szczyrzycu był jedynym czynnym w krajach komunistycznych browarem
klasztornym. W 1951 roku został znacjonalizowany, a przyklasztorny folwark, na
terenie którego znajdował się zakład, przekształcono w Państwowe Gospodarstwo
Rolne.
Konie i piwo
Produkcję
piwa wznowiono pod zarządem Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Jodłowniku. W
1952 roku w browarze przebudowano warzelnię, wybudowano przepompownię piwa z
fermentacji do leżakowni oraz młyn do śrutowania słodu. W kolejnych latach
zostały wybudowane nowa suszarnia i słodownia oraz system chłodzenia. W 1982
roku browar produkował 22 000 hektolitrów piwa rocznie. Sprzedawano je głównie
w Małopolsce: w Dobrej, Limanowej, Rabce, Myślenicach, Dobczycach i Krakowie.
Wraz z kolejnymi restrukturyzacjami państwowych przedsiębiorstw zmieniał się
również zarządca i zmieniana była nazwa zakładu. W latach 1957–1970 browar
nosił nazwę Browar Podhalański w Szczyrzycu. Browar należał kolejno do:
Państwowego Gospodarstwa Rolnego – Browar w Szczyrzycu, Centralnego Zarządu
Hodowli Koni w Warszawie, Państwowej Stadniny Koni w Jodłowniku – Browar w
Szczyrzycu, a z chwilą przejęcia gospodarstwa w Jodłowniku przez firmę Igloopol
zmienił nazwę na Igloopol – Browar w Szczyrzycu.
Gryf zamyka browar
W
1993 roku cystersi odzyskali browar i wznowili produkcję piwa pod nazwą Browar
Gryf, która nawiązywała do herbu miejscowości. W 1996 roku ze względu na
kłopoty finansowe i brak funduszy na remont zabytkowego obiektu musieli jednak
zaprzestać warzenia piwa. W roku 1997 browar został zamknięty. Od tego czasu
Browar Gryf w Szczyrzycu jest nieczynny. Pamiątki po dawnym browarze
zgromadzone są w przyklasztornym muzeum. Od 1998 roku cystersi podejmowali
kilka prób wznowienia produkcji.
Drugie życie piwa
W
2003 roku reprezentująca interesy klasztoru cysterskiego w Szczyrzycu spółka
Dominium podpisała umowę z Browarem Belgia, na mocy której w Kielcach
rozpoczęto w 2004 roku licencyjną produkcję piwa marki Frater. W 2007 roku po
namówieniu lokalnych przedsiębiorców do współpracy udało się podjąć kroki w
celu rewitalizacji zakładu w formie browaru rzemieślniczego pod nazwą
Szczyrzycki Browar Cystersów. Od 2009 roku w browarze klasztornym w Szczyrzycu
trwają prace, których celem jest reaktywacja produkcji. Budynek zakładu
gruntownie wyremontowano i zmodernizowano. W dawnej słodowni został urządzony
pensjonat z salą koncertową – Gościniec św. Benedykta.
Piwo z boskiego źródła
Ponadto
w 2008 roku z inicjatywy lokalnych przedsiębiorców w Szczyrzycu powstał drugi
browar. Mieści się on w pobliżu klasztoru w Restauracji Regionalnej Marysia.
Zrealizowany został w koncepcji browaru restauracyjnego. Wprost na oczach
spragnionych warzy się według tradycyjnych receptur trzy gatunki piwa: Pils 12,
Pils 14 oraz oparte na „dwunastce” Miodowe o specyficznym, słodkawym posmaku.
Wszystkie piwa są niefiltrowane, wyglądają na mętne. Jako piwa tradycyjne,
czyli żywe, nie są pasteryzowane, muszą być przechowywane w temperaturze
poniżej 6 stopni i wypite nie później niż miesiąc od uwarzenia. Sekret stanowi
oczywiście doskonała woda pochodząca ze źródła nazywanego Boskim, tego samego,
które wybrali piwowarzy w XVII wieku.
Artykuł pochodzi ze strony www.szczyzyc.info.pl
Fot.