Nasz przegląd otwieramy oczywiście nartami przeznaczonymi do skakania. Wszystko za sprawą 22 listopada, w tym dniu bowiem rozpoczyna się tegoroczny sezon Pucharu Świata mężczyzn w skokach narciarskich.

Na stronie Wirtualnych Muzeów Małopolski możemy przeczytać: skoków narciarskich w Polsce sięga początku XX wieku. Pierwsze rekordy światowe należały do Norwega Sondre Norheima (30,5 m w 1860 roku). Obecnie długość skoków wynosi ponad 240 metrów (na odległość 225 m skakał Adam Małysz, Piotr Żyła i Kamil Stoch osiągnęli w sezonie 2012/2013 odległość 232,5 m). Zmieniły się techniki skoku, materiały używane do produkcji nart i kombinezonów skoczków.

A jeśli już mówimy o skokach, to koniecznie musimy wspomnieć również o najlepszym polskim skoczku. Sentymentalne wspomnienia przyjdą na myśl zapewne każdemu, kto zobaczy nartę Małysza własnoręcznie przez niego podpisaną: „Dla Izby Muzealnej w Piwnicznej Małysz Adam”.

W Muzeum Regionalnym TMP w Piwnicznej obejrzeć można jedną z pierwszych profesjonalnych nart Małysza. Jest to narta skokowa firmy Fischer, przekazana bez wiązania. 60 cm od pięty widoczny jest początek śladów po wkrętach, którymi były mocowane wiązania (łącznie na długości 42 cm).

Narta, która znajduje się w zbiorach WMM, to szczególny typ narty telemarkowej ze względu na innowację, jaką zastosował twórca nowego typu wiązania – Georg Bilgeri. Swoim wynalazkiem dokonał on syntezy rozwiązań stosowanych w narciarstwie norweskim (telemarkowym) i alpejskim (w którym but jest przytwierdzony całą stopą do powierzchni narty).

Konstruktor udoskonalił dotychczasowe wiązania nart telemarkowych przez zabezpieczenia nakrętek do rozsuwania i regulacji bocznych uchwytów buta. Dzięki temu na nartach można było oporować w zjeździe (jeździć w skręcie, przez co narta stawiała opór) i, co najważniejsze, wykonywać ewolucje narciarskie. Wiązanie Bilgeriego było powszechnie używane m.in. w wojsku austriackim, francuskim, włoskim i szwajcarskim. 

W Polsce narty te wprowadzono w 1919 roku w Kompanii Wysokogórskiej (formacji utworzonej w 1919 roku przy Brygadzie Strzelców Podhalańskich). 

Zdjęcia oraz informacje na temat innych rodzajów nart są dostępne na stronie: www.muzea.malopolska.pl.
Fot. Biblioteka Narodowa, domena publiczna