Puchar „Corda Fidelium” — „Serca Wiernych” ze względu na duży rozmiar czaszy (16,5 cm) zaliczamy do grupy tak zwanych kielichów wiwatowych (zwanych także przechodnimi), które zajmowały osobną pozycję w rytuale biesiadnym, podawane z rąk do rąk w trakcie ceremonii. Nierzadko były wykonywane specjalnie w formie prezentu okolicznościowego, dla upamiętnienia osoby lub szczególnego wydarzenia, w XVIII wieku także w hutach polskich.

Prawdopodobnie tarnowski kielich z napisem: CORDA FIDELIUM można wiązać z osobą księcia Janusza Aleksandra Sanguszki (1712–1775), miecznika wielkiego litewskiego, marszałka nadwornego litewskiego, ostatniego ordynata Ostrogskiego, ożenionego z Konstancją z Denhoffów, spokrewnioną z Sieniawskimi właścicielami huty kryształowej w Lubaczowie. Był pierworodnym synem Pawła Karola Sanguszki i jego drugiej żony Marii Anny Lubomirskiej. 

Inny kielich wiwatowy, udostępniony w kolekcji Wirtualnych Muzeów Małopolski, to kielich weselny Marcina Mikołaja Radziwiłła herbu Trąby i Aleksandry z Bełchackich herbu Topór. Ślub pary miał miejsce w Warszawie w 1728 roku. Kielich powstał w hucie nalibockiej w latach 1728–1730. W tym czasie dla Radziwiłłów pracowali dwaj sascy rytownicy: Johann Christof Dreher i nieznanego imienia Heintze, którym — ze względu na wysoki poziom artystyczny szlifu reliefowego w typie poczdamsko-berlińskim — można przypisać autorstwo dekoracji rytowanej tego kielicha. Zabytek jest najwcześniejszym zachowanym przykładem wyrobu huty nalibockiej w zbiorach muzealnych. Tak wyrafinowane szkła były w wyłącznej dyspozycji właścicielki huty Anny Radziwiłłowej i jej rodziny. Jest prawdopodobne, że kielich ten był jej osobistym prezentem ślubnym dla bliskiego krewnego Marcina Mikołaja i jego żony.

Opracowanie: Muzeum Okręgowe w Tarnowie oraz  Alicja Kilijańska (Muzeum Narodowe w Krakowie), copyright

Źródło: www.muzea.malopolska.pl 

Fot. Derek Gavey, Flickr, CC BY