Jak mawiają najstarsi górale – z górami śpasów ni ma (z górami żartów nie ma). Wybierając się więc na górską wycieczkę, wszystko jedno czy w wysokie, skaliste Tatry czy na łagodne szczyty Beskidów, trzeba się przygotować.
Warunki atmosferyczne mogą się szybko zmienić, siły mogą nas opuścić szybciej niż myśleliśmy, a trasa może się okazać dla nas trudniejsza niż według opisu w przewodniku. Dlatego warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach poruszania się po górach. Tak, by interwencja ratowników górskich nie była konieczna…
1. Zaplanuj trasę wycieczki, a w miejscu pobytu pozostaw informację o jej przebiegu.
Przed wyprawą przejrzyj przewodniki i mapy turystyczne. Pomogą zaplanować trasę, poznać przebieg szlaku i oszacować czas wycieczki. Istotne będą też dane o sieci schronisk turystycznych w okolicach naszego szlaku czy lokalizacji szałasów i leśniczówek, na wypadek załamania pogody.
Koniecznie zostawcie też w miejscu swojego pobytu informację o planowanym przebiegu trasy i przewidywanym czasie powrotu. W telefonie zapiszcie numer ratunkowy GOPR lub TOPR, a kontakty do osób, które należy powiadomić w razie wypadku zapiszcie ze skrótem ICE – w razie potrzeby ratownicy zadzwonią pod ten numer, by uzyskać ważne informacje o poszkodowanym. Wiadomość o wycieczce możesz także przekazać GOPR-owi, wypełniając formularz na stronie internetowej.
2. Sprawdź prognozę pogody, a na wędrówkę wyruszaj wcześnie.
Informacji na temat warunków terenowych i atmosferycznych najlepiej zasięgnąć w GOPR/TOPR. Pogodę warto sprawdzić choćby po to, żeby zabrać ze sobą odpowiednie ubranie. W plecaku zawsze warto mieć czapkę, szalik, kurtkę przeciwdeszczową, dodatkową parę grubych skarpetek i ciepłą koszulę – nie jest tu ważne, czy wędrujemy latem czy chłodną jesienią. Pogoda w górach zmienia się błyskawicznie i właściwie nigdy nie można być pewnym, czy nie będziemy wracać w strugach deszczu. O porządnych, wygodnych i przeznaczonych do chodzenia po górach butach chyba nie musimy wspominać?
3. Dostosuj trasę wycieczki do swoich możliwości.
Trasa powinna zostać tak dobrana, by była zgodna z kondycją, stanem zdrowia, wiekiem czy warunkami atmosferycznymi. Jeśli idziesz z większą grupą – weź pod uwagę możliwości najmłodszych i najsłabszych. Nie ma sensu planować dłuższej oraz cięższej trasy, jeśli istnieje ryzyko, że ktoś z członków wyprawy może nie być w stanie jej pokonać.
4. Dobrze zaopatrz swój plecak.
Oprócz wspomnianych wyżej zapasowych ubrań, koniecznie zabierz ze sobą jedzenie: kanapki, słodycze i coś do picia. Obowiązkowo weź też ze sobą mapę – może się przecież zdarzyć, że przegapisz znak i zboczysz ze szlaku albo, ze względu na pogodę lub zmęczenie, będziesz chciał zmienić trasę. Również dobrze zaopatrzona apteczka i naładowany telefon to podstawa wyposażenia plecaka. W przypadku dłuższej wycieczki przydać się może także latarka.
5. Jesteś już na szlaku, a tu nagle załamuje się pogoda? Spokojnie – mamy kilka sprawdzonych sposobów radzenia sobie z…
…burzą – ubierz się cieplej, załóż kurtkę lub płaszcz przeciwdeszczowy i spokojnie idź dalej. Oczywiście unikaj rosnących samotnie drzew i przewodów wysokiego napięcia, zejdź ze szczytów i grani, na ile to możliwe oddal się od zbiorników wodnych, podnóża skalnych ścian i wejść do jaskiń - w tych miejscach pioruny uderzają najczęściej. Jeśli burza jest gwałtowna – usiądź na plecaku, okryj się płaszczem i przeczekaj – górskie burze zwykle nie trwają długo.
…mgłą – jeśli pokonujesz trasę pierwszy raz, lepiej zawróć i zejdź tą samą drogą. Jeśli ktoś odłączył się od grupy pamiętaj, że we mgle głos często jest słyszany z zupełnie innej strony, niż dochodzi w rzeczywistości.
… chłodem i wiatrem – w tym przypadku kluczową rolę odgrywa nasze przygotowanie i zawartość plecaka. Jak możemy przeczytać na stronie GOPR: zasada jest prosta – gdy jest zbyt ciepło, można coś z siebie zdjąć i schować do plecaka. Na wypadek chłodu trzeba mieć co z plecaka wyjąć!. Jeśli wieje silny wiatr, który utrudnia Ci oddychanie – wyciągnij z plecaka szalik i zakryj nim usta.
Tekst powstał na podst. materiałów edukacyjnych GOPR. Fot: Aleksandra M, Flickr, CC BY-NC-SA